De term ‘monnikenwerk’ roept allerlei associaties op; de 15e en 16e eeuw zijn de tijden geweest waarin op de plek van de Kloosterkerk ook letterlijk monnikenwerk werd verricht door de Orde der Predikheren (Dominicanen). In de periode van advent en Kerst is in de kerk een viertal prachtige voorbeelden te zien van monnikenwerk in de 20e eeuw, die door hun schittering licht in de kerk brengen in deze toch donkere tijden. Het betreft het werk van Carel Blotkamp (1945). Hij wordt vertegenwoordigd door Galerie Andriesse-Eyck in Amsterdam. Hij is bekend als vooraanstaand kunstcriticus, schrijver en emeritus hoogleraar moderne kunst aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Maar daarnaast is hij ook vooral beeldend kunstenaar en werkt hij al twintig jaar met materialen die de associatie kunnen oproepen van ‘geen kunst, maar kitsch’, namelijk pailletten. Hij bouwt zijn werken – klein en groot – op uit duizenden kleurige pailletten en het vereist monnikenwerk om al die kleine glimmertjes één voor één, heel zorgvuldig rij voor rij op een ondergrond te bevestigen. De onderwerpen zijn heel divers; soms zijn het teksten, gebaseerd op uitspraken van kunstenaars of dichtregels, maar soms ook op het oog meer abstracte patronen, die bij nadere beschouwing wel een verwijzing hebben. De kunstcommissie heeft een kleine selectie gemaakt van werken, die vooral verwijzen naar de natuur.
Lichtende zee (Zee van Cortez), 2015
Eind november begint ook een expositie van het werk van Carel Blotkamp in Museum Beelden aan Zee onder de titel Over Sculptuur – On sculpture. Hier worden veel kleine werken geëxposeerd, waarin hij op een bijzondere manier een verwijzing geeft naar grote namen uit de kunstgeschiedenis, zoals Mondriaan, Barnett Newman en Giacometti.
De kunstenaar zegt hier zelf over: ‘In mijn werk refereer ik aan bestaande kunstwerken, meestal via reproducties, maar ook aan de aura van het kunstwerk, aan opvattingen en gevoelens over kunst die bij kunstenaar en publiek leven. Naast beelden verwerk ik theorieën, uitspraken, cliché’s over kunst en kunstenaarschap, de hele wolk van woorden waarmee wij kunst omgeven. Ik zie zelf mijn werken als een soort mini-essays in beeldende vorm. En ja, onvermijdelijk is er ook een autobiografisch aspect in mijn omgang met bestaande beelden en woorden, al is het alleen al door de selectie.’
De kunstcommissie wenst iedereen een mooie en stralende tijd van Advent, waaraan de pailletten aan de witte muur hopelijk een kleine bijdrage kunnen leveren.
Marjolijn van Delft